نقش مهمي در رشد هوش کودک دارد و در صورتي که والدين تا 6 هفتگي کودک تا فاصله 5/17 سانتي به چشمان کودک(به صورت چشم تو چشم) نگاه کنند ارتباط هاي مغزي کودک شکل مي گيرد و تبديل به الگوهاي تشخيصي مي شود و کودک با اين نگاه ها مي تواند چيزهايي که در اطراف وي وجود دارد را تشخيص بدهد که که نقش بسزايي در تقويت هوش وي دارد.»
نيره حاجي عليان در گفت و گو با خبرنگار سلامت نيوز گفت:«هوش از ديدگاه ديويد وکسلر روانشناس آمريکايي به معناي ظرفيت کلي يک شخص براي منطقي فکر کردن و برخورد موثر با محيط است و در واقع توانايي يادگيري و کاربرد مهارت هاي لازم براي سازگاري با نيازهاي جامعه و فرهنگ است.»
از نظر روانشناسان هوش يک مفهوم چند بعدي دارد و يک نوع هوش، هوش ديداري و فضايي است و گرايش و تفکر در مورد تصاوير است و مفهوم ديگر هوش، هوش کلامي و زباني است که توانايي استفاده از کلام و زبان در اين افراد بالاتر از افراد عادي بوده و اين افراد مي توانند سخنوران خوبي شوند.»
اين مدرس دانشگاه آزاد افزود:«بعد ديگر هوش، هوش منطقي و زباني است که اين افراد از استدلال منطقي خوبي برخوردار هستند و هوش بدني و جنبشي از ديگر ابعاد هوش است که اين افراد توانايي کنترل ماهرانه بدن خود را دارند و افرادي که در سيرک ها حرکات آکروباتيک انجام مي دهند جزء اين دسته از افراد هستند.
از ديگر ابعاد هوش مي توان به هوش درون فردي اشاره کرد که اين افراد مي توانند ارتباط بسيار قوي با اطرافيان خود برقرار کنند و هوش درون فردي از ديگر مفاهيم هوش است که اين افراد درک بالايي از شناخت خود دارند و مي توانند استعدادهاي خود را از راه شناخت خود شکوفا کنند.»
وي ادامه داد:«سوالي که در اينجا مطرح مي شود اين است که آيا هوش جنبه ارثي دارد؟ مشخص شده رابطه مستقيمي ميان هوش والدين و فرزندان وجود دارد و اين موضوع در مورد دوقلوهايي که در دو جاي متفاوت زندگي مي کنند صدق مي کند و اين افراد در محيط هاي متفاوت زندگي پايه هوشي يکساني دارند اما نقش کسي که تربيت کننده کودک است به خصوص در سالهاي اوليه زندگي کودک که زمان شکل گيري مغز است بسيار مهم بوده اين شانس را به کودک مي دهد که نسبت به همسالان خود از هوش بالاتري برخوردار باشد.»
نيره حاجي عليان خاطرنشان کرد:«روانشناسان معتقد هستند 2 سال اول زندگي کودک دوران طلايي رشد مغز است و والدين بايستي بيشترين تلاش خود را براي داشتن فرزند باهوش در اين دوره متمرکز کنند و اگر بخواهيم رشد هوش فردي را تا دوره 17 سالگي تقيسم بندي کنيم 50 درصد رشد هوش مربوط به دوره ابتداي بارداري تا 4 سالگي کودک است و 30 درصد از رشد هوش مربوط به 4 سالگي تا 18 سالگي بوده و 20 درصد از رشد هوش به 8 سالگي تا 17 سالگي کودک اختصاص دارد.»
وي تاکيد کرد:«والدين با تشويق هر گام کوچک کودک مي توانند نقش مهمي در رشد هوش کودک داشته باشند از طرفي محيطي که کودک در آن زندگي مي کند و افرادي که نقش تربيت کودک را به عهده دارند تاثير بسزايي را در تقويت هوش کودک ايفا مي کنند. »
اين روانشناس کودک و نوجوان ادامه داد:«بنابراين بايد گفت والدين نقش بسزايي در پرورش و تقويت هوش کودک دارند و در اين زمينه اولين نکته مهم تغذيه کودک است و روانشناسان معتقدند رشد هوش کودک با تغذيه مناسب از دوران بارداري و با دريافت ريزمغذي ها و ويتامين ها شروع مي شود و بعد از به دنيا آمدن کودک تغذيه با شير مادر در سال هاي اوليه زندگي تاثير سرنوشت سازي در رشد هوش کودک دارد در واقع شير مادر حاوي چربي خاصي است که براي عملکرد مغز کودک بسيار مفيد است و بعد از يکسالگي نيز دريافت اسيدهاي چرب ضروري و پروتئين ها و کربوهيدرات ها با يک برنامه غذايي مناسب مهم است.»
وي تاکيد کرد:«نگاه کردن به چشمان کودک نقش مهمي در رشد هوش کودک دارد و در صورتي که والدين تا 6 هفتگي کودک تا فاصله 5/17 سانتي به چشمان کودک(به صورت چشم تو چشم) نگاه کنند ارتباط هاي مغزي کودک شکل مي گيرد و تبديل به الگوهاي تشخيصي مي شود و کودک با اين نگاه ها مي تواند چيزهايي که در اطراف وي وجود دارد را تشخيص بدهد و با هر بار انجام اين نگاه به چشمان کودک اين الگوي تشخيصي وي تقويت مي شود که نقش بسزايي در تقويت هوش وي دارد.»
نيره حاجي عليان ادامه داد:«از ديگر راه کارهايي که والدين مي توانند براي بالا بردن هوش کودک خود انجام دهند صحبت کردن با کودک است و با برقرار کردن ارتباط کلامي با کودک هوش کلامي وي تقويت مي شود و همانطور که مي دانيد دريافت هاي اوليه مهم زبان يکي از عوامل تقويت عملکرد ذهني کودک است و در صورتي که کارکردهاي زباني به خوبي انجام بگيرد وي به عنوان يک فرد باهوش شناخته مي شود.
در واقع با صحبت کردن با کودک توانايي کلامي وي بهتر شده و به طور صحيح مي تواند کلام را بيان کند و درک درستي از انديشه ها و گفتارهاي ديگران داشته باشد.»
وي افزود:«شرکت دادن کودک در بحث ها و اجازه انتقاد کردن و اظهار نظر کردن باعث مي شود کودک کلام جديدي ياد بگيرد و سخنراني و گفتار ديگران را به درستي درک کند و هوش هيجاني وي افزايش يابد که در جامعه بالا بودن هوش هيجاني بسيار مهم است.»
اين مدرس دانشگاه آزاد در ادامه اظهار داشت:«خواندن قصه از دوره کودکي براي کودک بسيار مهم بوده و باعث افزايش مهارت هاي کلامي وي مي شود و دامنه لغات وي افزايش پيدا مي کند علاوه بر اين کودک علاقمند به کتاب خواندن شده واين امر براي موفقيت وي در سنين جواني و نوجواني بسيار مهم است و باعث مي شود کودک از طريق تجربه يک سري چيزهاي جديد ياد بگيرد و کنجکاوي کودک را تحريک مي کند که نقش مهمي در افزايش هوش وي دارد البته وظيفه والدين تحريک کنجکاوي وي نيست بلکه وظيفه والدين اين است که کودک خود را محدود نکنند چرا که کودک نيازمند تحرک و فعاليت بدني و دست زدن به وسايل مختلف و حتي پاره کردن و هل دادن وسايل است که اين کارها به اندازه نياز به غذا خوردن براي کودک بسيار اهميت دارد.»
وي ادامه داد:«از ديگر راه کارها براي رشد کودک تشويق موفقيت هاي کودک است و روانشناسان تاکيد مي کنند زماني که کودک کاري را با موفقيت انجام مي دهد والدين بايستي وي را تشويق کنند چرا که احساس مفيد بودن براي کودک بسيار مهم است و موجب تقويت قشر جلويي و مياني مغز(که جايگاه احساسات هستند) مي شود و اين تشويق از سوي والدين بين 10 تا 18 ماهگي کودک اهميت بسياري داشته و به رشد هوش کودک کمک مي کند و در صورتي که تشويق از سوي والدين در مقابل موفقيت کودک در انجام کارها صورت نگيرد رشد هوش وي کاهش پيدا مي کند و دامنه لغات وي بسيار محدود خواهد ماند.»
اين روانشناس کودک و نوجوان خاطرنشان کرد:«گوش دادن به موسيقي هاي آرام بخش موجب تقويت و حفظ هوش شنيداري کودک مي شود و در افزايش حافظه وي تاثير بسزايي دارد و تحقيقات نشان داده کودکاني که در سرودهاي گروهي و نواختن موسيقي فعاليت دارند به نسبت ديگر کودکاني که چنين فعاليت هايي ندارند از هوش بالاتري برخوردار بوده و اين کار موجب تقويت استدلال و تفکر همزمان و تحليل سه بعدي وي مي شود.»
وي در ادامه به خبرنگار سلامت نيوز گفت:«از ديگر راه هاي افزايش هوش کودک اين است که والدين کودک خود را به مهدکودک بفرستند. روانشناسان معتقدند والدين بايستي کودک خود را بعد از دوران 3 سالگي در مهدکودک استاندارد ثبت نام کنند چرا که آموزش پيش از دبستان موجب تقويت ارتباط کودک با محيط مي شود و عاملي مهم در افزاش هوش کودک است.»
نيره حاجي عليان ادامه داد:«ورزش کردن نيز يکي از راه هاي مفيد براي تقويت هوش کودک است و از ديگر راه کارها مي توان به توجه والدين به فرزندان اشاره کرد و والدين نبايد پدر و مادر محض باشند بلکه بايستي با کودک خود گفت وگو کنند و در مورد مسائل مختلف نظر وي را جويا بپذيرند و در واقع دوست کودک خود باشند چرا که موجب رشد هوش وي خواهد شد و هوش هيجاني کودک افزايش خواهد يافت.
روانشناسان معتقدند دوست بودن والدين با کودک و بازي کردن با کودک موجب بالا رفتن مهارت هاي شناختي کودک مي شود و تاثير در رشد شناختي و هوش هيجاني وي خواهد داشت.»
وي افزود:«از ديگر مسائلي که بايستي والدين به آن توجه کنند محدود کردن تماشاي تلويزيون تا 2 سالگي کودک است و روانشناسان معتقدند تماشاي تلويزيون براي تمام افراد در هر قشر و سطحي موجب افزايش اطلاعات فرد خواهد شد (کارکرد مثبت تلويزيون) اما اين قضيه در مورد کودکان زير 2 سال صدق نمي کند چرا که کودک نيازمند است در اين سن ارتباطات دوطرفه داشته باشد اما با تماشاي تلويزيون ارتباط وي يکطرفه بوده و دامنه لغات وي کاهش پيدا مي کند.
