هماهنگ ميشود.»
دكتر فربد فدائي، روانپزشك و مدير گروه روانپزشكي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي
در مورد تاثير استفاده از پوشش رنگ تيره بر سلامت روان ميگويد: «تاكنون هيچ بررسياي در مورد اثر منفي رواني پوشيدن لباس تيره بر افراد، انجام نشده است. از نظر منطقي هم پوشيدن لباس تيره نميتواند تاثير مثبت يا منفي بر سلامت روان داشته باشد. مشاهده شده است كه افراد افسرده، رنگهاي تيره را ترجيح ميدهند. اگر فردي از نظر وضعيت عاطفي در شرايط مطلوبي به سر برد و شاد باشد، رنگهاي روشن را براي پوشش خود ترجيح ميدهد.
پژوهشهايي در مورد تاثير رنگ روي انسانها انجام شده كه حكايت از تاثير رنگهاي گوناگون بر وضعيت رواني افراد به صورت كوتاهمدت و وضعيت فيزيولوژيك انسان دارد كه برخي از آنها، جنبه زيستشناختي دارد و برخي ديگر ناشي از تاثير رنگهاي گوناگون به عنوان نماد است. به طور مثال رنگهاي سرد مانند آبي روشن محيط را سردتر نشان ميدهد. رنگهاي گرم مانند نارنجي محيط را گرمتر به نظر ميآورد. رنگ زرد روشن باعث سرزندگي و رنگهاي آبي و سبز موجب آرامش و رنگ سرخ باعث برانگيختگي ميشود. رنگ سفيد حاكي از پاكي و معصوميت و رنگ صورتي نماينده هيجانات تعديل شده است. در عين حال استفاده از رنگ خاصي نميتواند سبب بروز بيماري از جمله بيماريهاي رواني شود.»
او دليل انتخاب رنگ از سوي فرد را به جز علاقهمندي به کاربرد وسيله مورد نظر نيز وابسته ميداند و توضيح ميدهد: «انتخاب رنگ از سوي افراد جنبه نمادين دارد. همچنين بايد به اين نكته توجه كرد که كاربرد وسيله موردنظر در گزينش رنگ، نقش دارد. بهتر است در اين مورد، خواست و سليقه فرد موردتوجه قرار گيرد و از هرگونه افراط و تفريط يا اعمال سليقه شخصي براي ديگران پرهيز شود.»
کودکان و رنگ?ها
دکتر فدائي در مورد انتخاب رنگ لباس براي کودکان ميگويد: «به طور سنتي براي پوشش كودكان، رنگهاي روشن و زنده بيشتر به كار ميرود و آنها به طور طبيعي اينگونه رنگها را ميپسندند. در اين مورد بهتر است از سليقه كودكان پيروي شود و رنگ خاصي به آنها تحميل نشود.»
بيماران و رنگ?ها
او در مورد تاثير رنگ پوشش بيماران اشاره ميکند: «معمولا براي پوشش بيماران از رنگ سفيد يا رنگهاي روشن استفاده ميشود اما علت عمده اين امر آن است كه آلودگي و ناپاكي پوشش، سريعتر تشخيص داده و تعويض شود. به هر حال هر رنگي كه يادآور طبيعت و زندگي باشد براي پوشش بيماران بستري مناسبتر است زيرا يادآور شور زندگي در آنهاست.»
دکتر فدائي با اشاره به بررسياي كه چند سال قبل در مورد ترجيح رنگها از سوي نمونهاي از زنان و مردان سالم و بيماران مبتلا به بيماريهاي عمده رواني به عمل آورده است، بيان ميکند: «مشخص شد كه رنگهاي سبز، آبي و صورتي سه رنگ اول در گزينش مردان و زنان سالم ايراني است. در مقابل اين افراد، رنگهاي قهوهاي، خاكستري و مشكي را نميپسنديدند. در بيماران دچار بيماري شديد و رواني، رنگ سرخ، جايگزين رنگ صورتي بود. همچنين اين افراد رنگ زرد را نميپسنديدند. در پژوهش ديگري كه صرفا روي بيماران دچار افسردگي شديد (نابساماني افسردگي عمده) انجام دادم، معلوم شد كه رنگهاي تيره و به ويژه مشكي اولين انتخاب آنهاست.»
مردمان طبيعت، مردمان شادتر
دکتر سيدحسن حسيني، جامعهشناس و استاد دانشگاه تهران نيز در مورد جامعهشناسي انتخاب رنگ تيره به عنوان پوشش در برخي جوامع ميگويد: «يکي از دلايل انتخاب رنگ لباس به آبوهوا و طبيعت محيط زندگي فرد باز ميگردد. مثلا در استانهايي مانند گيلان، مازندران و مناطق کوهستاني مردم تمايلي به استفاده از رنگهاي تيره ندارند و لباسهاي خود را از رنگهاي شاد و روشن تهيه ميکنند. در سفر به اين مناطق ميتوان شاهد لباسهاي رنگارنگ و گلگلي اقوام بختياري، کرد، ترکمن، مازني و گيلکي بود چرا که اين افراد در طبيعت رنگارنگي زندگي ميکنند بنابراين رنگهاي طبيعت اطراف خود را به عنوان رنگ پوشششان انتخاب ميکنند؛ انعکاس آبي دريا، سبز جنگل، زرد، نارنجي، سرخابي، قرمز، بنفش گلهاي دشتها را ميتوان در لباس ساکنان اين مناطق يافت. به طور کلي مردم روستايي که زندگيشان با طبيعت عجين است از رنگهاي شادتري براي پوشش خود استفاده ميکنند اما در مناطق شهري، استفاده از رنگهاي تيره عموميت بيشتري يافته است. در روستاها حتي زنان از چادرهاي رنگي و گلگلي استفاده ميکنند در حالي که تمامي زنان چادري شهري براي پوشش خود از چادر مشکي استفاده ميكنند.»
حتي برخي استفاده از بعضي رنگها را براي مردان نيز نادرست ميدانند به طور مثال پوشيدن رنگ قرمز براي مردان از نظر اين عده نامناسب است. در حالي که دين اسلام هرگز محدوديت رنگي براي مسلمانان قايل نشده است. حتي با نگاه به پوشش برخي مراجع ديني ميبينيم که آنها از پيراهنهاي سفيد و روشن، عباي کهربايي و نعلين شتريرنگ استفاده ميکنند.»