براي افسردگيتان کمي دشوار است. درواقع، ممکن است افسردگي شما يک دليل خاص و مشخص نداشته باشد. در زير به برخي از علتهاي تعجبآور افسردگي اشاره ميکنيم.
1. هواي تابستان: اختلال عاطفي فصلي بيشتر با افسردگي زمستاني شناخته شده است که افراد زيادي را تحتتاثير قرار ميدهد. اما براي تعدادي از اين افراد، اين نوع افسردگي در تابستان اتفاق ميافتد. افسردگي هواي گرم زماين اتفاق ميافتد که بدن يک تاخير براي وفق يافتن با فصل جديد را تجربه ميکند. اين ميتواند بهخاطر عدم توازن در شيمي مغز و هورمون ملاتونين باشد.
2. مصرف دخانيات: خيلي وقت است که کشيدن سيگار و ساير دخانيات يکي
از عوامل افسردکي معرفي شده است اما داستان اين هم مثل داستان اول مرغ بوده يا تخممرغ است: افراديکه در معرض افسردگي قرار دارند بيشتر به کشيدن سيگار روي ميآورند. اما گفته ميشود که نيکوتين بر فعاليت انتقالدهندههاي عصبي در مغز اثر ميگذارد و موجب بالا بردن سطح دوپامين و سروتونين (که مکانيزم عمل داروهاي ضدافسردگي نيز هست) ميشود. اين ميتواند ذات اعتيادآور دارو و تغييرات خلقوخو که با آن همراه است و همچنين اينکه چرا افسردگي با ترک سيگار همراه است را توضيح ميدهد. خودداري از کشيدن سيگار و ترک آن ميتواند به متوازن کردن موادشيميايي مغز شما کمک کند.
3. بيماري تيروئيد: وقتي غده تيروئيد نتواند هورمون تيروئيد کافي توليد کند، به آن کمکاري تيروئيد گفته ميشود و افسردگي يکي از علائم آن است. اين هورمون چندکاره است اما يکي از مهمترين وظايف آن عمل کردن بعنوان يک انتقالدهنده عصبي و تنظيم سطح سروتونين در بدن است. اگر علائم جديدي از افسردگي را در خود مشاهده ميکنيد—مخصوصاً اگر همراه با حساسيت به سرما، يبوست و خستگي باشد—بد نيست که يک آزمايش تيروئيد انجام دهيد. کمکاري تيروئيد با دارو قابل درمان است.
4. عادات بد خواب: جاي تعجب نيست که کمبود خواب ميتواند منجر به آسيبپذيري شود اما ميتواند احتمال بروز افسردگي را نيز افزايش دهد. در يک تحقيق که در سال 2007 انجام گرفت مشخص شد که وقتي به شرکتکنندههاي سالم کمبود خواب اعمال شد، بعد از مشاهده تصاوير ناراحتکننده، فعاليت مغزي بيشتري داشتند تا آن دسته از شرکتکنندگان که خواب کافي داشتند. و اين درست شبيه به واکنشي است که افراد افسرده دارند. اگر به اندازه کافي نخوابيد، وقت کافي براي شارژ کردن دوباره سلولهاي مغزي نداشته و مغز خوب کار نخواهد کرد و يکي از عوامل مختلفي که ميتواند موجب افسردگي شود همين است.
5. فعاليت بيش از حد در فيسبوک: وقت زيادي را در چترومها و وبسايتهاي اجتماعي ميگذرانيد؟ تحقيقات زيادي نشان ميدهند که اين ميتواند با افسردگي مرتبط باشد، مخصوصاً در نوجوانان. معتادان به اينترنت با ارتباطات انساني واقعي در کشمکش هستند و معمولاً همراهي ندارند و ديدگاهشان به دنيا تا حدي غيرواقعي است. برخي متخصصين حتي آن را "افسردگي فيسبوکي" مينامند. در يک تحقيق که در سال 2010 انجام گرفت، محققان دريافتند که حدود 2/1% از افراد بين 16 تا 51 سال زمان بياندازهاي را در اينترنت سپري ميکنند و اين افراد بيشتر در معرض ابتلا به افسردگي متوسط تا شديد هستند. اما محققان اين نکته را نيز خاطرنشان کردند که مشخص نيست که استفاده زياد از اينترنت موجب افسردگي ميشود يا نه يا اينکه افراد افسرده تمايل بيشتري براي گذراندن وقت خود در اينترنت دارند يا نه.
6. اتمام برنامه تلويزيوني يا فيلم: وقتي چيز مهمي تمام ميشود، مثل يک برنامه تلويزيوني، فيلم يا يک بازسازي بزرگ در خانه، ميتواند در برخي افراد افسردگي را تحريک کند. در سال 2009 برخي طرفداران آواتار احساس افسردگي و حتي ميل به خودکشي را گزارش کردند زيرا دنياي ساختگي فيلم واقعي نبوده است. واکنش مشابهي به سريهاي آخر فيلم هريپاتر گزارش شده است.
7. محل زندگي: بحث بر سر اينکه زندگي شهري بهتر است يا روستايي بحثي بيپايان است اما تحقيقات نشان ميدهد که افراديکه در شهر زندگي ميکنند تا 39% بيشتر در معرض اختلالات روحي هستند تا آنها که در نواحي روستايي زندگي ميکنند. تحقيقي که در سال 2011 انجام گرفت، براي اين مسئله توضيح ارائه ميدهد: شهرنشينان در بخشي از مغز که استرس را تنظيم و تعديل ميکند فعاليت بيشتري دارند. و مقدار بيشتر استرس ميتواند موجب اختلالات رواني شود. ميزان افسردگي در کشورها و شهرهاي مختلف نيز متفاوت است. افسردگي برخي کشورها شايعتر ميباشد.
8. داشتن گزينههاي انتخابي زياد: داشتن گزينههاي زياد براي انتخاب کار را سخت ميکند. البته اين براي آندسته از افراد که در خريد معمولاً اولين چيزي که نظرشان را جلب ميکند ميخرند مشکل به شمار نميرود. اما افرادي هستند که در صورت زياد بودن گزينههاي انتخاب، وقت بسيار زيادي را صرف بررسي چندباره هر گزينه ميکنند تا بهترين را انتخاب کرده باشند. تحقيقات نشان ميدهد که اين سبک برخورد موجب ايدآلگرايي و افسردگي ميشود.
9. نخوردن ماهي: مصرف کم اسيدهاي چرب امگا3 که در ماهي سالمون و روغنهاي گياهي يافت ميشود ميتواند موجب بالا رفتن احتمال ابتلا به افسردگي شود. در يک تحقيق که در سال 2004 انجام گرفت رابطهاي بين مصرف کم ماهي افسردگي در خانمها مشخص شد اما در آقايان اين مسئله ديده نشد. اين اسيدهاي چرب انتقالدهندههاي عصبي مثل سروتونين را تنظيم ميکنند که ميتواند علت ماجرا باشد. مکملهاي روغن ماهي هم ميتواند کمک کند؛ حداقل يک تحقيق تاييد کرده است که اين مکملها به کاهش افسردگي در افراد مبتلا به اختلال دوقطبي کمک کرده است.
10. روابط خواهربرادري ضعيف: بااينکه داشتن رابطه بد با هرکسي ميتواند موجب افسردگي شود اما در يک تحقيق امريکاي که در سال 2007 انجام شد، مشخص گرديد که مردهايي که قبل از سن 20 سالگي با خواهربرادرهاي خود کنار نميآمدند، در سالهاي بعد و بزرگسالي بيشتر در معرض ابتلا به افسردگي قرار داشتهاند. بااينکه مشخص نيست چه چيزي در رابطه خواهربرادري اينقدر مهم است، اما محققان حدس ميزنند که اين روابط ميتواند با توانايي برقراري ارتباط افراد با همسالان خود مرتبط باشد. صرفنظر از دليل آن اما کشمکش زياد بين خواهر و برادرها ميتواند فرد را تا قبل از سن 50 سالکي در معرض ابتلا به افسردگي قرار دهد.
11. قرصهاي ضدبارداري: اين مورد هم مانند هر داروي ديگري عوارضجانبي دارد. روشهاي جلوگيري خوراکي حاوي نوع سنتزي از پروزسترون هستند که تحقيقات مشخص کرده است ميتواند موجب افسردگي در خانمها شود. دليل آن هنوز مشخص نيست و اين مشکل براي همه اتفاق نميافتد اما اگر خانمها سابقه افسردگي دارند يا در معرض ابتلا به آن قرار دارند، با استفاده از اين دارو احتمال بيشتري براي افسرده شدن آنها وجود دارد. بعضي از خانمها قادر به استفاده از اين داروها نيستند و پزشکان تلاش ميکنند يک روش جلوگيري ديگر براي آنها پيدا کنند.
12. داروها: افسردگي ميتواند ازجمله عوارضجانبي بسياري از داروها باشد. به عنوان مثال، آکوتان و نوع ژنتيکي آن (ايزوترتينيون) براي از بين بردن جوشهاي پوستي تجويز ميشود اما افسردگي و فکر خودکشي ازجمله خطراتي است که افراد را با مصرف اين دارو تهديد ميکند. افسردگي يک عارضهجانبي ممکن داروهاي اضطراب و خوابآور مثل واليوم و زاناکس، لوپرسور، که براي درمان فشارخون بالا تجويز ميشود، ميباشد؛ داروهاي پايين آورنده کلسترول مثل ليپيتور و پريمارين براي سندرمهاي پيش از يائسگي نيز از اين جمله هستند. هر زمان که دارو جديدي برايتان تجويز ميشود حتماً قسمت عوارضجانبي آن را مطالعه کنيد و حتماً از پزشکتان سوال کنيد که در خطر ابتلا به آن قرار نداشته باشيد.