هاي مختلف افراد را نمي توان ناچيز شمرد. ما حيواناتي اجتماعي هستيم و به همين علت است كه زندانيان از تنبيه سلول انفرادي بسيار مي ترسند. زماني كه ما با دوستان خود مشغول شوخي و خنده هستيم ، اثر اين شادي فقط در آن زمان نيست ، بلكه اين اثر خواهد گذاشت .
بيشتر كودكان به طور طبيعي ياد گرفته اند كه چگونه با رويارو شدن با والدين و همسالان خود منظورشان را بفهمانند، اما متاسفانه در دنياي مدرن امروز اين گونه برخوردها رو به كاهش است . كودكان مدت زيادي را با بازيهاي رايانه اي مي گذرانند و روابط كودكان روبه كاهش است.
مطالعات نشان داده كه اين امر مي تواند مشكلاتي را در روابط آينده فرد به وجود آورد. بدون تجربه كردن احساسات ديگران ، كودكان در خطر منزوي و نااميدشدن قرار دارند. افزايش رايانه ها به معني كاهش دريافت تاثير ساير چهره هاست.
بيشتر ما مي توانيم براحتي و بدون تلاش ، حالات خود را با كمك چهره بيان كنيم و ببينيم ديگران بدون فكر كردن درباره آن چه احساسي نسبت به آن خواهند داشت.
بعضي افراد نمي توانند حالتهاي مردم را بشناسند ، درك كنند و نمي دانند چگونه به آنها واكنش نشان دهند، مثلا بعضي مي گويند: رابطه بصري برقرار كردن بسيار مشكل است ، و وقتي كه به طرف مثابل نگاه مي كنم ، درست مثل اين است كه به خورشيد خيره شده ام و حتي گاهي كه بيشتر از يك ثانيه به چشمهاي فردي نگاه مي كنم ، چشمهايم مي سوزد.
آيا خنديدن واقعا مي تواند شما را شاد كند؟
فعاليت هاي عضلاني حاصل از خنديدن ، باعث ترشح هورمون سروتونين در مغز مي شود. اين ماده نقش مهمي در شاد نگهداشتن افراد دارد. وقتي كه با دوستان خود مشغول خنديدن هستيم ، اثرات اين خنده ها فقط محدود به آن زمان نيست ، بلكه در زمانهايي كه توقع نداريم، بر ما اثر مي گذارند. دكتر مادان كاتاريا كه اعتقاد زيادي به ايده «خنده ، بهترين درمان است » دارد، در اين خصوص مطالعاتي انجام داده است . او گروههايي را تشكيل داده است . او گروههايي را تشكيل داده كه هر روز صبح با هم ملاقات مي كنند و فقط مي خندند. او معتقد است كه حتي خنده هاي ساختگي و ظاهري ، تاثيرات فيزيكي مثبتي بر ما مي گذارند و با تمرينات كافي مي توان خنده واقعي را براحتي به دست آورد. او مي گويد: «بهترين راه براي افزايش خوش خلقي ، خنديدن بدون دليل است.»
دروغ يا واقعيت ؟
انسان براي بيان حالات مي تواند از چهره به جاي رفتار و حركات استفاده كند. براي شروع ، بايد بگوييم كه انواع مختلفي از خنده ها وجود دارند؛ از خنده هاي ساختگي كه براي پوشاندن ساير احساساتمان از آنها استفاده مي كنيم . بجز خنده حاصل از شادي واقعي ، خنده هاي ديگر علايم اجتماعي هستند و بيشتر افراد براي پوشاندن احساسات واقعي شان از آنها استفاده مي كنند. اين گونه خنده ها را براحتي مي توان انجام داد، ولي خنده هاي واقعي ناشي از شادي غير قابل جعل هستند.
راز خنده هاي واقعي ناشي از شادي، از چشم آغاز مي شود. خنده هاي واقعي نه تنها به شما بلكه به افرادي كه در اطراف شما هستند نيز اين احساس خوب را مي دهد. پس مهارت در انجام و درك حالات امر مهمي است كه هر فرد به عنوان يك موجود اجتماعي به آن احتياج دارد.
آيا مي توان گفت فردي در حال دروغ گفت است ؟
پروفسور پول اكمن براي تشخيص دروغگويان توسط ساير افراد تحقيق مي كند. افراد غير متخصص و افراد عادي فقط از راه حدس و گمان و يا شانس مي توانند بگويند كه فردي در حال دروغ گفتن است . پروفسور اكمن، افراد حرفه اي را كه شغل آنها بستگي به يافتن حقيقت و دروغ دارد مانند پليس ها ، قاضي ها و روان شناسان و افرادي كه تست دروغ مي گيرند مورد آزمايش قرار داد. آنها نيز نمره اي بهتر از افراد عادي نگرفتند.
در نتايج جالبي كه به دست آمد، گروهي از افراد توانستند دروغگويان را تشخيص دهند. يك سوم افرادي كه براي سازمان هاي سري كار مي كنند، نمره اي بيش از 80 درصد گرفتند.
آنها چه مي دانند كه بقيه نمي دانند؟ با توجه به ت حقيقات پروفسور اكمن ، آنها حالتهاي ريز و ظريفي از چهره فرد را مي بينند كه فقط براي كسري از ثانيه رخ مي دهند و اين حالات ممكن است بسادگي يك چين ابرو باشد.
چگونه حالات صورت به روابط روزانه ما كمك مي كند؟
تماسهاي بصري و تكانهاي سر ، اثرات موثري بر مكالمات ما مي گذارند . يك تكان سر در هنگام گفتگو نشان مي دهد كه فرد ، سخنان گوينده را مي فهمند و ميل دارد كه گوينده ادامه دهد. تكان دادن سريع و مستمر سر نشاندهنده اين است كه فر مي خواهد صحبت كند. حركات سر ، حركات موزوني هستند كه فرد بدون حرف زدن منظور خود را مي رساند.
رابطه بصري در مكالمات ، ضروري است و ما در هنگام صحبت بيش از 75 درصد مدت مكالمه را به فردي كه با او صحبت مي كنيم ، نگاه مي كنيم و حتي لازم است لبهاي ما هنگام صحبت داراي حركات واضح و قابل ملاحظه و تا حدي قابل لبخواني باشند . بايد توجه داشت كه در برخي شرايط خيره شدن ممكن است نادرست شمرده شود.
حالتهاي هم با حركات لبها و ابروها به وجود مي آيند. بالابردن ابروها نوعي علامت تعجب مجازي در پايان جمله است . در برخي موارد نمي توانيم چيزهايي را كه مي خواهيم بگوييم و مجبوريم از حركات زيركانه استفاده كنيم.از وقتي اتومبيل اختراع شد، برخي در اين فكرند، چرا زماني كه ما رانندگي مي كنيم ، نسبت به ساير شرايط اينقدر بي تفاوت رفتار مي كنيم . چرا اين گونه رفتارها براي عابران پيش نمي آيد؟
در برخورد دو عابر به هم ، تنشها و عصبانيت هاي حاصل از عبور يك موتور سوار از مسير ديگري به وجود نمي آيد . متخصصان دليل اين كه عابران (افراد پياده ) در هنگام برخورد حالت تهاجمي به خود نمي گيرند را رد و بدل كردن علايم كوچكي مي دانند كه نشاندهنده نوعي عذرخواهي است و زماني كه در ماشين هستيم ، اين علايم را نمي توانيم ببينيم.
و همين امر در خصوص نامه هاي الكترونيكي نير صادق است . فرد خواننده نمي تواند حالتهاي واقعي صورت فرد فرستنده را ببيند. اگر امكان اين بود كه صورت فرد فرستنده ديده شود، مي شد از بروز برخي مشكلات جلوگيري كرد.
البته امروزه در برخي نامه هاي الكترونيكي از علايمي استفاده مي شود كه حالات انسان را با استفاده از چهره هاي نمادين تا حدي به فرد گيرنده منتقل مي كند. اما هنوز هم مشكل به طور كامل حل نشده و بهترين راه ملاقات رويارويي است.
تقريبا تمام حالات ما ريشه بيولوژيكي دارند. چهره عصباني ما به طور غريزي در بيشتر موارد براي حفاظت از چشمان است وقتي با خطر حمله فردي مواجه مي شويم ، حالات چهره طوري تغيير مي كنند تا از چشم محافظت كنند.
مواظب عكس العمل هاي خود باشيد...
همان طور كه گفته شد ، ابروها در هنگام عصبانيت براي محافظت از چشمها تا روي چشم پايين مي آيند. در هنگام ترس، فعاليت دستگاه عصبي بدن زياد مي شود و ضربان قلب و تنفس افزايش مي يابند. بدن براي فشار فيزيكي آماده مي شود و بخشي از واكنش بدن ، حالات صورت است. چشمها براي دريافت حداكثر اطلاعات ممكن از محيط ، تا حد امكان باز مي شوند.
غشاي جلويي مغز در برابر عصبانيت واكنش نشان مي دهد. اين بخش مغز با تجربه هاي دريافتي آموزش مي بيند، به طور مثال اگر روزي از در جلويي ساختمان وارد شويم و يك شوك الكتريكي از در به شما وارد شود ، اين قسمت از مغز به شما يادآوري مي كند تا دفعه بعد اين كار را تكرار نكنيد. درباره عصبانيت هم همين طور است ، مغز به دنبال عكس العمل مربوط به آن مساله مي گردد و با توجه به آن واكنش نشان مي دهد.
در بيماران رواني ، غشاي جلويي مغز در برابر حالت عصبانيت از خود واكنش نشان نمي دهد و اين امر را شايد بتوان دليل مخرب اجتماعي اين گونه افراد دانست . بيماران رواني نمي توانند در برابر اشيا مانند افراد سالم عكس العمل نشان دهند.
خنده به عنوان درمان ...
به گفته برخي محققان ، وقتي كه در حال خنده هستيم ، اكسيژن بيشتري دريافت مي كنيم كه باعث آرامش سريع شما مي شود. خنده يكي از بهترين روشهاي دور كردن اضطراب است . به گفته محققان ، اضطراب باعث ايجاد بيش از 75 درصد بيماري هاست كه از آن جمله افسردگي است. خنده يكي از بهترين روشهاي درمان است و تا به حال صدها نفر با كمك خنده از حالت افسردگي نجات يافته اند.
گردآوري و ترجمه : مرتضي كشاورزي