مي‌سازد.
افسردگي يکي از مسائل رايج در بين معتادان است. تشخيص بين افسردگي حاد و آشفتگي هيجاني ناشي از اعتياد به دلايل زير مي‌تواند مشکل باشد: ....
اکثر داروها از جمله الکل، مسکّن‌ها و آرامبخش‌ها خودشان اثر شل‌کنندگي و رخوت‌آور دارند.
بسياري از نشانه‌هاي افسردگي در خلال ترک اعتياد ظاهر مي‌شوند. براي مثال، متعادان به کوکائين معمولاً سه تا پنج روز پس از آخرين مصرف، دچار خواب آلودگي و رخوت شديد مي‌شوند
.مصرف الکل يا مواد مخدّر يک نوع بي‌خيالي ايجاد مي‌کند که تأثير هيجاني رويدادهاي روزمره را کاهش مي‌دهد. بدون مصرف اين مواد، همان هيجان‌ها و احساسات دوباره براي فرد وجود خواهد داشت و او ممکن است آن‌ها را غيرعادي بپندارد.
دوران اعتياد، تراژدي‌هاي زيادي از قبيل طلاق، از دست دادن حضانت فرزندان، از دست دادن کار و ... به همراه دارد که باعث غم و اندوه زيادي مي‌گردد.
از دست دادن ارتباط با ديگران مي‌تواند سبب غم و اندوه گردد. الکل و ديگر مواد مخدّر معمولاً به صورت «بهترين دوست» فرد در مي‌آيند. دوستي که هميشه حاضر است و باعث آرامش و تسکين مي‌گردد.
بسياري از نشانه‌هاي افسردگي معمولاً با پرهيز از مصرف الکل و دارو از بين مي‌روند.
افسردگي حاد چيست؟
افسردگي حاد يا افسردگي عمده يک نوع بيماري است که بدن، ذهن و فرايندهاي فکري را درگير مي‌کند. برخورد و خوراک و خواب فرد، بر نحوه نگاه کردن به خود و بر نحوه تفکر تأثير مي‌گذارد. اختلال افسردگي مشابه حالت غم و اندوهي که گاهي براي هر کس پيش مي‌آيد نيست. اين اختلال نشانه ضعف شخصي نيست و وضعيتي نيست که آرزوکنيم خود به خود برطرف گردد. افرادي که دچار افسردگي مي‌شوند نمي‌توانند به آساني «خود را جمع و جور کنند» و بهتر شوند. نشانه‌هاي افسردگي در صورتي که درمان صورت نگيرد مي‌توانند هفته‌ها، ماه‌ها يا حتي سال‌ها باقي بمانند.
نشانه‌هاي افسردگي
هر کس که دچار افسردگي مي‌شود لزوماً همه نشانه‌هاي افسردگي را با هم ندارد. بعضي‌ها فقط چند نشانه و برخي ديگر تعداد بيشتري از نشانه‌ها و عوارض بيماري را پيدا خواهند کرد. همچنين شدّت عوارض نيز از يک فرد به فرد ديگر و در طول زمان متفاوت است.
اين نشانه‌ها عبارتند از:
احساس غمگيني، اضطراب يا «خالي بودن» مداوم
احساس نااميدي و بدبيني
احساس گناه، بي‌ارزش بودن يا بي‌پناهي
از دست دادن علاقه به فعاليت‌هايي که قبلاً خوشايند بودند.
کاهش انرژي، خستگي و کندي
مشکل در تمرکز، يادآوري يا تصميم‌گيري
بي‌خوابي يا خواب بيش از حدّ
تغيير در اشتها و وزن
فکر خودکشي يا مرگ و يا اقدام به خودکشي
تندخويي، تحريک‌پذيري، زودرنجي، بيقراري، بي‌حوصلگي
عوارض جسمي و فيزيکي ماندگار که به درمان جواب نمي‌دهند، مثل سردرد، اختلال گوارشي يا دردهاي مزمن
شيوع افسردگي
اغلب پژوهش‌ها نشان مي‌دهند که ميزان افسردگي حاد در بين معتادان (الکل يا مواد مخدّر)، چهار برابر بيشتر از ديگران است. همچنين ميزان افسردگي در بين زنان معتاد، دو برابر مردان است. اين نسبت در بين غيرمعتادان نيز برقرار است. هنگامي که فردي که به الکل يا مواد مخدّر وابستگي دارد دچار افسردگي حاد مي‌شود، علاوه بر درمان وابستگي شيميايي بدنش بايد تحت درمان سلامت ذهني نيز قرار گيرد.
تشخيص افسردگي
تشخيص دقيق بسيار حساس است. اگر اين نشانه‌ها و عوارض افسردگي را در خود يافتيد، بايد حتماً توسط يک روان درمانگر که در زمينه وابستگي به الکل و مواد مخدّر نيز تجربه داشته باشد تحت معاينه و سنجش قرار گيريد.
درمان‌هاي موجود
معمولاً افسردگي در معتادان (الکل يا دارو) از طريق روان درماني و داروهاي ضد افسردگي، درمان مي‌گردد. مطالعات نشان داده‌اند که درمان از طريق داروهاي ضدافسردگي در کاهش افسردگي بين الکلي‌ها موثر است. البته بايد توجه داشت که دارو درماني، تنها بخشي از طرح و برنامه درمان است و نمي‌تواند جايگزين روان درماني گردد. درک اين نکته حائز اهميت است که دارو درماني بايد توسط متخصصي که آشنايي کامل به سوء مصرف و وابستگي به مواد دارد صورت گيرد زيرا برخي از داروهايي که براي درمان افسردگي تجويز مي‌گردند خودشان ممکن است اعتيادآور باشند.
منبع
“Facts about Addiction and Depression”, Mental Health Center, Hazelden Foundation, 2004.
